واقعه کربلا

دین باختن مسلمانان قشری و سطحی در برابر دنیا و زرق و برق ثروت سرشار یکی از عوامل و زمینه های وقوع فاجعه جانگداز کربلا و شهادت حضرت امام حسین (ع ) و فرزندان و یاران فداکارش گردید.
عطش سیری ناپذیر « ثروت » همانند عطش « قدرت » و « ریاست » روح و روان را در محاصره خود درمی آورد و ناپایداران در ایمان و ناپروردگان در اخلاق را وسوسه می کند و به دین فروشی وادار می نماید.
چه بسیار افرادی که در طول تاریخ دین به دنیا فروختند و از راه به بیراهه رفتند و ایمان دادند و کفر خریدند و حال آن که پیش از این ادعای دیانت داشتند و سر بر سجده می گذاشتند.
در نگاه دقیق و عمیق قرآن کریم این نوع ایمان و گرایش دینی به دلیل قشری و ظاهری بودن و در زبان و حرف محدودشدن هیچ ارزش و اعتباری ندارد و همین دینداران سطح اندیش هستند که وقتی به آزمایش و رنج در افتند و پای حمایت از دین خدا به میان آید عرصه را به نفع دشمنان اسلام خالی می کنند و به سهولت از دین مبین حق روی برمی گردانند :
و من الناس من یعبد الله علی حرف فان اصابه خیر اطمان به « و ان اصابته فتنه انقلب علی وجهه خسر الدنیا و الاخره ذلک هو الخسران المبین » .
« و از میان مردم کسی هست که خدا را به زبان و حرف و به ظاهر و سطح می پرستد نه از روی حقیقت و خلوص و از این رو هرگاه به خیر و نعمتی رسد اطمینان خاطر پیدا کند و اگر به آزمایش و رنجی درافتد از دین خدا روی بگرداند. چنین کسی در دنیا و آخرت زیانکار است » (1 )
محتوای این آیه قرآن زبان حال افرادی است که به دلیل سستی بنیان های اعتقادی و دینداری های سطحی و فاقد پشتوانه های مستحکم فکری و معرفتی و قصور در پرورش های اخلاقی در مواقعی که باید در راه خدا و برای عزت و استقلال امت و سرزمین اسلامی در تقابل و تعارض با کفر و شرک و نفاق قرار گیرند و به یاری پیشوایان الهی و جبهه حق بشتابند در برابر جاذبه های دنیایی می لغزند و در نهایت از دین خدا خارج می شوند و در خدمت دشمنان اسلام درمی آیند!
اینان کسانی هستند که در اثر شدت حضور و نقش آفرینی « نفس » از معیارها و راهنمایی های « عقل » خارج می شوند و به فرمان نفسانیت های فردی و گروهی درمی آیند.
این آموزه عمیق دینی که می فرماید : « بیشترین زمین خوردن های عقل هنگامی است که برق طمع ظاهر می شود » (2 ) به همین اسارت ها و گرفتاری های نفسانی ناشی از ضعف و تزلزل در برابر جاذبه های پرزرق و برق « ثروت » تصریح دارد.
در کنار این دینداران قشری و متزلزل که همواره ملعبه دست ظالمان و قدرت طلبان قرار می گیرند دین باوران حقیقی و تقواپیشگان راستین قرار دارند که شدت عشق آنان به حضرت محبوب و زلالی ایمان و خلوص جان و صفای انگیزه و اعمالشان موجب می شود که در زمره اولیای الهی قرار گیرند و ضمن بهره وری از دنیا و نعمت های آن به صورت ابزار و وسیله به باطن دنیا نیز نظر گسترند و ماهیت آن را در یابند و از لحظات امروز ـ یعنی زندگی خاکی ـ به افق های فردا ـ یعنی حیات افلاکی ـ نظر دوزند و از همین رو به دام های فریب گرفتار نیایند و از صراط مستقیم الهی خارج نشوند.
کلام گهربار ذیل از حضرت علی (ع ) نمایانگر این مشخصه های ایمان آورندگان راستین و خالص است و در نقطه مقابل صفات دینداران قشری و دنیاگرا را نیز می نمایاند :
« اولیا و دوستان خدا کسانی هستند که به باطن دنیا می نگرند زمانی که مردم به ظاهر دنیا نگاه می کنند و به آینده آن مشغولند آن گاه که مردم به امروز آن سرگرم می باشند . » (3 )
در نهضت عاشورا یکی از عوامل و زمینه های وقوع جنایات بنی امیه دینداری های قشری و سطحی مردم بود و همین دیانت های بدون بصیرت و شناخت موجب شد که مسلمانانی که نامه های بی شمار برای حضرت امام حسین (ع ) ارسال داشتند و از او دعوت کردند که برای به دست گرفتن زمام امور و رهبری و حکومت بر آنان به کوفه هجرت نماید و برای ورود امام (ع ) به سرزمین خود بی تابی می کردند یکباره متغیر و دگرگون گردند و در صحرای کربلا در مقابل پیشوای دین صف آرایی کنند و تیغ به روی او و فرزندان و یاران مظلوم و فداکارش بکشند و آن خاک تفتیده را قتلگاه صالحان سازند!
آنچه باعث شد این دینداران زبانی و ناآگاه و متزلزل اینگونه دگرگون شوند تاثیرپذیری از جاذبه پول و وعده های شیرین بنی امیه بود و همین عامل موجب گردید که دین خود را به دنیای ستمگران بفروشند.
حضرت امام حسین (ع ) پس از خروج از مکه و حرکت به سوی کوفه به سرزمین « صفاح » رسید. در آنجا با شاعر معروف « فرزدق » مواجه شد که به همراه مادرش به مکه می رفت .
امام حسین (ع ) از فرزدق درباره وضعیت مردم کوفه پرسش نمود.
او در پاسخ چنین گفت :
« قلوبهم معک و سیوفهم علیک »
« دل های مردم با تو ولی شمشیرهایشان علیه توست . » (4 )
سخن فرزدق مفهومی خاص دارد و به این واقعیت تصریح می کند که مردم کوفه در دل نسبت به حقانیت امام حسین (ع ) و راه و نهضت او و نیز بطلان حکومت یزید اعتقاد راسخ دارند و قلب و درونشان بر این حقیقت معترف است لکن در عین حال شمشیرهای خود را علیه امام حسین (ع ) آخته و آماده کرده اند و به قیام و مقاتله علیه او مجهز شده اند.
اکنون پرسش این است که چرا کوفیانی که قلوبشان با حسین (ع ) است شمشیرهایشان علیه اوست
پاسخ این است که پول و ثروت سرازیر شده از جانب حکام بنی امیه به سوی آنها موجب گردید تا تحت تاثیر زرق و برق های ثروت با یک دگرگونی یکباره و سریع جبهه حق را با جبهه باطل معاوضه کنند و به مقابله با پیشوای معصوم بپردازند! و همین جاست که مشخص می شود استحکام ایمان ها چه اندازه است و اعتقادات و باورها به چه میزان از معرفت و شناخت بهره دارند و خودسازی و تهذیب نفس در چه مراتبی قرار دارد.
شگفت انگیز است که امام حسین (ع ) در ادامه گفتگو با فرزدق به تغییر و تحول سریع این دینداران سطحی و قشری اشاره می نماید و اعلام می کند که این مردم « طاعت خدا » را با « طاعت شیطان » معاوضه کردند و حدود و قوانین الهی را رها نمودند و به فساد و شرابخواری که از آثار و پی آمدهای ثروت های حرام و اهدایی از جانب حاکمان بنی امیه است آلوده شدند :
« ای فرزدق همانا این مردم اطاعت شیطان را پذیرفتند و اطاعت پروردگار را رها کردند و در زمین فساد را آشکار نمودند و حدود الهی را تعطیل کردند و به شرابخواری افتادند! » (5 )
این تعابیر تکان دهنده نشان می دهد جاذبه های پول و ثروت نامشروع و حرام که از جانب ستمگران برای تحقق اهداف ضداسلامی آنان هزینه می شود و به دینداران سطحی و قشری اهدا می گردد چگونه قادر است همه چیز را به نفع جبهه باطل تغییر دهد و از جوامع اسلامی خفته در جمود و رکود عضوگیری نماید!
رهنمود عمیق و آگاهی بخش ذیل از حضرت امام حسین (ع ) ماهیت اصلی دینداران سطحی و فاقد شناخت و تزلزل و دگرگونی آنان در برابر دنیای دون و جاذبه های ثروت نامشروع را می نمایاند :
« ان الناس عبیدالدنیا و الدین لعق علی السنتهم بحوطونه مادرت معائشهم فاذا محصوا بالبلا قل الدیانون »
مردم بندگان دنیا هستند و دینداریشان فقط زبانی و ظاهری است و تا آنجا با دین همراهند و بر گرد آن می چرخند که زندگی مادی آنها را تامین کند و چون گرفتار آزمایش شوند معلوم می شود که دیندار واقعی و راستین کم است . » (6 )
و این گونه بود که دینداران قشری و سطحی و فاقد پشتوانه های معرفتی و تهی از پرورش های زلال درونی و اخلاقی در واقعه جانسوز کربلا مسلخ حقیقت دین شدند و قربانگاه پیشوای مظلوم و غریب دین گردیدند! و این روند از دیروز تا امروز و در مقاطع تاریخی گوناگون تداوم داشته است .
کیست که نداند و نبیند که هم اینک این دینداران متحجر و متصلب و در رکود و سکون مانده چگونه محل طمع قدرت های استعماری و عوامل مرموز و نامرئی آنها در کشورهای اسلامی قرار می گیرند و به نفع جبهه استکبار جهانی و به زیان جبهه توحید و اتحاد و اقتدار علمای آزاداندیش و مبارز اسلام و نیروهای مقاوم و جهادگر تطمیع می شوند و هر روز در گوشه و کنار سرزمین های مسلمان نشین جنایت و کشتار می آفرینند و بذر تفرقه و تشتت می افشانند
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پاورقی :
1 ـ قرآن کریم سوره حج (22 ) آیه 11
2 ـ نهج البلاغه حکمت 219
3 ـ نهج البلاغه حکمت 432
4 ـ فرهنگ سخنان امام حسین (ع ) به کوشش محمد دشتی انتشارات معروف ص 420
5 ـ همان مدرک ص 421
6 ـ همان مدرک
پول و ثروت سرازیر شده از جانب حکام بنی امیه به سوی دینداران سطحی و قشری موجب گردید تا با یک دگرگونی یکباره و سریع جبهه حق را با جبهه باطل معاوضه کنند و به مقابله با پیشوای معصوم بپردازند! و همین جاست که مشخص می شود استحکام ایمان ها چه اندازه است و اعتقادات و باورها به چه میزان از شناخت بهره دارند و خودسازی و تهذیب نفس در چه مراتبی قرار دارد
کیست که نداند و نبیند که هم اینک دینداران متحجر و متصلب و در رکود و سکون مانده چگونه محل طمع قدرت های استعماری و عوامل مرموز و نامرئی آنها در کشورهای اسلامی قرار می گیرند و به نفع جبهه استکبار جهانی و به زیان جبهه توحید و اتحاد و اقتدار علمای آزاداندیش و مبارز اسلام و نیروهای مقاوم و جهادگر تطمیع می شوند و هر روز در گوشه و کنار سرزمین های مسلمان نشین جنایت و کشتار می آفرینند و بذر تفرقه و تشتت می افشانند